عصر نویسنده

من نه روزم، نه شب، من می‌خواهم عصر باشم تا آدم‌ها در من عصرانه بخورند

عصر نویسنده

من نه روزم، نه شب، من می‌خواهم عصر باشم تا آدم‌ها در من عصرانه بخورند

عصر نویسنده
آخرین نظرات

تکنیک های شخصیت پردازی از منظر فیستر

چهارشنبه, ۱۰ شهریور ۱۳۹۵، ۰۷:۲۳ ق.ظ

فیستر در کتاب خود می­گوید: معیار اصلی برای طبقه­ بندی شخصیت­ پردازی از این پرسش نشئت می­گیرد که آیا اطلاعات مـورد استفاده برای ترسیم شخصیت، به وسیله یکـــی از نقـش­واره­ ها انتقال می­یابد (نقشواره ­ای است) یا آن­که تنها می­تواند با جایگاه نویسنده ضمنی به عنوان سوژه بیانگر آن مرتبط باشد (نویسندگانه است). هر یک از این دو مورد که صدق کند، باید در ادامه مشخص کنیم که ارسال این اطلاعات به شکل ضمنی صورت گرفته است و یا به شکل صریح. به این ترتیب ما به 4 رده از تکنیک­های شخصیت­ پردازی می­رسیم:

صریح – نقشواره­­ای، ضمنی – نقشواره ­ای، صریح - نویسندگانه، ضمنی – نویسندگانه.در ذیل به شرح و بررسی مختصری هریک از آن­ها می­پردازیم.

 تکنیک­ های شخصیت­پردازی صریح نقشواره­ ای

همه این تکنیک ها کلامی ‌هستند و شامل دو دسته­ هستند:

دسته اول: شرح و تفسیر خودی که در آن نقشواره همزمان به عنوان عامل و موضوع انتقال اطلاعات عمل می­کند؛ و شرح و تفسیری است که نقشواره به صراحت، طرز تلقی خویش را از خود بیان می­کند. این دسته به دو نوع تک گویانه و گفت‌وگویی تقسیم می­شود.

دسته دوم: شرح وتفسیر بیرونی که در آن عامل اطلاعات منتقل شده با موضوع همسان نیست؛ شرح و تفسیری است که در آن نقشواره را دیگری به صراحت ترسم می­کند. به طور طبیعی وضع متفاوت شرح و تفسیرهای تک گویانه و گفت­وگویی به یک اندازه در مورد شرح و تفسیر بیرونی نیز صادق است.

شرح و تفسیرهای خودی و بیرونی صریح را نمی­توان به شکل مجزا در نظر گرفت؛ زیرا که آن­ها همیشه میزان کمتر یا بیشتری از خود شخصیت­پردازی ضمنی هستند. (فیستر، 1387، ص 240 -248)

 تکنیک­های شخصیت­پردازی ضمنی نقشواره­ای

این تکنیک­ها تا حدودی کلامی‌هستند؛ زیرا در این­جا نقشواره دراماتیک نه فقط به نحو ضمنی از طریق آن­چه می­گوید و نحوه گفتن آن معرفی می­شود، بلکه این معرفی یا عرضه داشت از طریق ظاهر وی، رفتارش و زمینه­ای که در درون ­آن عمل می­کند طرز لباس پوشیدن، وسایل صحنه، طراحی صحنه و...) نیز صورت می­گیرد. نمایشنامه­نویسان همواره بر اهمیت این تکنیک­های شخصیت‌پردازی ضمنی تأکید کرده‌اند. (همان، ص 248-253)

 تکنیک‌های شخصیت‌پردازی صریح نویسندگانه

این تکنیک­ها شامل دو دسته می‌شود:

دسته اول: توصیف صریح نقش­واره­ها که به لحاظ تاریخی ریشه در فهرست اشخاص نمایش دارد که بعداَ با اضافه شدن شرح و تفسیر اپیک در مورد نقشواره­ها گسترش پیدا کرد. مبنای به کارگیری این نوع تکنیک­ها، پیش فرضی است که بر اساس آن، متن چاپ شده ادبی می­تواند به خودی خود، صرف نظر از کارکرد عادی­اش که به نهـادن مجموعه­ای از دستورالعمل­ها در اختیار کارگردان خلاصه می­شود، بر دریافت درام مؤثر  واقع شود.

دسته دوم: استفاده از اسامی‌گویا‏‏، اسم­هایی چون خانم لاویت (عشق­خواه) یا گودمن (مرد نیک) و...که نقشواره­ها را حتی پیش از نخستین حضور آن­ها بر روی صحنه تعریف می­کنند و برچسبی را که بسته به بار انتقادی مورد نظر نویسنده، ثابت و پایدار است، بر نقشواره می­زنند. (همان، ص 253-254)

 تکنیک‌های شخصیت‌پردازی ضمنی- نویسندگانه

در فاصله بین این نوع اســامی‌گویای صریح و اســم­هایی که مطلقاً هیچ کارکرد شخصی پردازانه­ای ندارند، طیف گسترده­ای از انواع و اقسام گونه­های بینابینیِ ممکن، قرار دارد. وان­لان برای تمییز این اسامی ‌از اسامی‌ گویایِ صریح، از آن­ها به "اسامی‌تأویلی" تعبیر کرده است. تفاوت آن­ها در این است که اسامی‌تأویلی از لحاظ واقع­گرایی، باورپذیر است؛ یعنی با قراردادهای حاکم بر اسامی ‌واقعی سازگار است و در آن اشاره­ای شخصیت­پردازانه به نقشواره ضمنی یا تلویحی است؛ مثلاً اسم "کشیش برند" در نمایشنامه ایبسن، که در زبان نروژی، اسمی‌کاملاً رایج و متداول است که همزمان به معنای "آتش" و "شمشیر" است؛ بنابراین هر دوی این معانی به عنوان اشاره­های ضمنی به شخصیت "برند" مد نظر بوده است.

اما مهم­ترین شکل شخصیت­پردازی ضمنی – نویسندگانه تأکید بر تباین­ها و تناظرهای موجود میان یک نقشواره و نقشواره­های دیگر است؛ پس می­توان نقشوارها را به گونه­ای متباین، با نشان دادن شیوه­های مختلفی که با یک شخصیت خاص برخورد می­کنند، یا به مضمونی خاص می­پردازند، شخصیت­پردازی کرد. (همان، ص 254-257)

در همه موارد ذکر شده، نقشواره­ها در کنار هم گذاشته می­شوند و بدین ترتیب به قصد ایجاد الگوی روشنی از تناظرهای ساختاری یا مضمونی، به نحوی ضــمنی شخصیت­پردازی می­شوند. (همان، ص240)

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">